TẠI SAO CHÚNG TA YÊU VÀ GHÉT JORDAN PETERSON?

Cái giá của điều này là ông luôn sống trong luồng tranh cãi dữ dội của mọi người. Tùy thuộc vào việc bạn tin tưởng điều gì, Jordan Peterson có thể là một người hướng dẫn nghiêm khắc nhưng tốt bụng đối với một thế hệ những thanh niên lạc lối, hoặc cũng có thể là một kẻ phản động to mồm với những quan điểm kích động cánh hữu và phản ứng dữ dội với nữ quyền. Ông vừa được sùng kính như một người có uy tín vô cùng lớn, vừa bị kết tội là một kẻ lang băm nguy hiểm, được ngưỡng mộ và sỉ vả bởi hàng triệu người.

Mới đây, Giáo sư Jordan Peterson đã trở lại với công chúng bằng cuốn sách mới: Beyond Order: 12 More Rules for Life – một tựa đề hấp dẫn, dựa trên những trải nghiệm gần đây của ông. Bí ẩn ngày càng sâu sắc: Điều gì thực sự đã xảy ra với Jordan Peterson, và tại sao ông trở lại với thêm nhiều quy luật nữa?

Lớn lên tại Fairview, Alberta, Jordan Peterson có vẻ bên ngoài khá nhỏ so với độ tuổi của mình, điều này đã giúp ông nuôi dưỡng sự thông minh nhanh nhẹn và cả sự say mê với sức mạnh và bạo lực của tính nam truyền thống. Có lần, ông đã kể trên Facebook về việc tình cờ nghe được câu chuyện của một người hàng xóm tên Tammy Roberts đang nói đùa với cô bạn mình về việc cô ấy muốn giữ họ của mình lại nên hẳn sẽ phải cưới một “kẻ nhu nhược” nào đó. Rồi Roberts nhìn quanh và cầu hôn với cậu bé thiếu niên Jordan Peterson.

Khi còn trẻ, ông dành một mùa hè làm việc tại tuyến đường sắt ở Saskatchewan. Thời sinh viên, ông từng bị một tên tội phạm tấn công trong lần ghé thăm một nhà tù an ninh. Trên ngực tên này có một vết sẹo kinh khủng mà ông phỏng đoán là do phẫu thuật hoặc bị chém bằng rìu. “Vết thương này hẳn đã giết chết một người đàn ông nhỏ thó hơn, giống như tôi chẳng hạn”, ông nói.

Jordan Peterson luôn đau đáu về việc làm thế nào để trở thành một người đàn ông vĩ đại hơn. Lớn lên trong một gia đình theo đạo Thiên chúa ôn hòa, khi còn là một thiếu niên, ông đã quyết định rằng “tôn giáo là dành cho những kẻ ngu dốt, yếu đuối và mê tín”. Ông khao khát một cuộc cách mạng của cánh tả, một sự thúc giục kéo dài cho đến khi ông gặp được vài nhà hoạt động cánh tả ở trường đại học. Sau khi bác bỏ hết tất cả các ý thức hệ, ông quyết định rằng mối đe dọa của Chiến tranh lạnh khiến việc hiểu được điều gì đã kích động phá hủy bên trong con người là vô cùng quan trọng. Từ đó ông bắt đầu nghiên cứu tâm lý học.

Bên cạnh việc theo đuổi học vị Tiến sĩ, giảng dạy ở trường Đại học Harvard và Toronto và lập gia đình với Tammy vào năm 1989 (bà có lấy họ của ông), Jordan Peterson bắt tay vào viết cuốn sách đầu tiên của mình, một cuộc khảo sát về nguồn gốc của đức tin. Tham vọng của cuốn sách là để lý giải mọi thứ, đặc biệt là câu chuyện về lòng nhân đạo đã được định hình bởi tình yêu của loài người đối với những chuyện kể ra sao.

Cuốn “Maps of Meaning” xuất bản năm 1999 được xây dựng dựa trên công trình của các giáo sư như Joseph Campbell, học giả văn học và tôn giáo, người đã tranh luận rằng mọi huyền thoại dường như đều xuất phát từ một nguyên mẫu nhiệm vụ duy nhất (“Độc huyền” của Campbell đã truyền cảm hứng cho phần phim Chiến tranh giữa các vì sao). Trong “hành trình anh hùng” này, một thanh niên thoát khỏi cuộc sống buồn tẻ của mình, đối mặt với quái vật, chống lại sự cám dỗ, nhìn chằm chằm vào vực thẳm và tuyên bố một chiến thắng vĩ đại. Trở về nhà với thứ mà Campbell gọi là “sức mạnh hào phóng ban tặng cho đồng loại của mình”, người hùng cũng giành được quyền tự do để chung sống hòa bình với chính mình.